W dniu 25.01.2024 odbyło się pierwsze posiedzenie Komitetu w nowopowołanym składzie. Komitet powołał Prezydium i ustalił plan pracy na najbliższe miesiące. 


Zapraszamy na konferencję NAUKA, ETYKA, MEDIA, która odbędzie się w dniach 2-3 grudnia 2022 r. w Pałacu Staszica w Warszawie.

image002

Prosimy o zgłoszenie chęci udziału w wydarzeniu poprzez wypełnienie krótkiego formularza rejestracyjnego dostępnego na stronie internetowej konferencji (link), w zakładce  ZAREJESTRUJ SIĘ.

 

 

Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie poparcia Apelu Komitetu Nauk Historycznych PAN w obronie Stowarzyszenia „Memoriał” podjętego w drodze kurendy mailowej w dniach 18-20 stycznia 2022 r.

Komitet Etyki w Nauce Polskiej Akademii Nauk popiera Apel Komitetu Nauk Historycznych PAN w obronie Stowarzyszenia „Memoriał” podjęty w drodze kurendy mailowej w dniach 18-20 stycznia 2022 r.

Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie poparcia Apelu Komitetu Nauk Historycznych PAN w obronie Stowarzyszenia „Memoriał” podjętego w drodze kurendy mailowej w dniach 18-20 stycznia 2022 r r. (2/2022 z dn. 25.01.2022 r.)

Statement 2/2022: Position of the Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences on the support of the Appeal of the Historical Sciences Committee of the Polish Academy of Sciences in defense of the "Memorial" Association taken by e-mail on 18-20 January 2022.

The Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences expresses support for the Appeal of the Historical Sciences Committee of the Polish Academy of Sciences in defense of the "Memorial" Association taken by e-mail on 18-20 January 2022.


Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie poparcia Stanowiska Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN z dnia 16 stycznia 2022 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy – prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw przyjętej przez Sejm RP w dniu 13 stycznia 2022 r.

Komitet Etyki w Nauce Polskiej Akademii Nauk popiera Stanowisko Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN z dnia 16 stycznia 2022 r. w sprawie Ustawy o zmianie ustawy – Prawo Oświatowe oraz niektórych innych ustaw przyjętej przez Sejm RP w dniu 13 stycznia 2022 r. 

Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie poparcia Stanowiska Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN z dnia 16 stycznia 2022 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy – prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw przyjętej przez Sejm RP w dniu 13 stycznia 2022 r. (1/2022 z dn. 25.01.2022 r.)

Statement 1/2022: Position of the Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences on support for Resolution of the Committee of Pedagogical Sciences of the Polish Academy of Sciences of January 16, 2022 in connection with the decision of the Constitutional Tribunal of October 7, 2021.

The Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences expresses support for Resolutionof the Committee of Pedagogical Sciences of the Polish Academy of Sciences of January 16, 2022 on the Act amending the Act "Educational Law" and certain other acts adopted by the Sejm of the Republic of Poland on January 13, 2022.


 

Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie poparcia Uchwały nr 04/2021 Komitetu Nauk Prawnych PAN z 12 października 2021 r. w związku z rozstrzygnięciem Trybunału Konstytucyjnego z 7 października 2021 r.

Komitet Etyki w Nauce Polskiej Akademii Nauk wyraża poparcie dla Uchwały nr 04/2021 Komitetu Nauk Prawnych PAN z 12 października 2021 r. w związku z rozstrzygnięciem Trybunału Konstytucyjnego z 7 października 2021 r..

Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie poparcia Uchwały nr 04/2021 Komitetu Nauk Prawnych PAN z 12 października 2021 r. w związku z rozstrzygnięciem Trybunału Konstytucyjnego z 7 października 2021 r. (4/2021 z dn. 15.10.2021 r.)

Statement 4/2021: Position of the Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences on support for Resolution No. 04/2021 of the Committee of Legal Sciences of the Polish Academy of Sciences of October 12, 2021 in connection with the decision of the Constitutional Tribunal of October 7, 2021.

The Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences expresses support for Resolution No. 04/2021 of the Legal Sciences Committee of the Polish Academy of Sciences of October 12, 2021 in connection with the decision of the Constitutional Tribunal of October 7, 2021.


 

Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie sytuacji na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie

Komitet Etyki w Nauce Polskiej Akademii Nauk wyraża zaniepokojenie w związku z doniesieniami medialnymi dotyczącymi polityki kadrowej prowadzonej na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie.

Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie sytuacji na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie (3/2021 z dn. 25.06.2021 r.)

Statement 3/2021: Position of the Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences on the situation at the Pedagogical University of Krakow

The Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences expresses its concern over media reports on the personnel policy at the Pedagogical University of Krakow.


Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie zmian w wykazie wydawnictw recenzowanych monografii naukowych oraz czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych z 9 lutego 2021 r.

Komitet Etyki w Nauce Polskiej Akademii Nauk wyraża oburzenie z powodu sposobu nowelizacji przez Ministra Edukacji i Nauki wykazu wydawnictw recenzowanych monografii naukowych oraz czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych z dn. 9 lutego 2021 r. W wykazie umieszczono 73 czasopisma, które nie były ani oceniane, ani rekomendowane przez Komisję Ewaluacji Nauki, a 237 czasopismom podwyższono punktację, również bez konsultacji z Komisją.

Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie zmian w wykazie wydawnictw recenzowanych monografii naukowych oraz czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych z 9 lutego 2021 r.

Statement 2/2021: Position of the Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences on changes in the list of publishers of peer-reviewed scientific monographs, scientific journals, and reviewed materials from international conferences of February 9, 2021.

The Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences expresses indignation at the method of amending the list of publications of peer-reviewed scientific monographs as well as scientific journals and peer-reviewed materials from international conferences on February 9, 2021 by the Minister of Education and Science. The list includes 73 journals that have not been assessed or recommended by the Science Evaluation Committee, and 237 journals have their scores increased, also without consulting the Committee.


Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie projektu z dn. 9 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce („pakiecie wolności akademickiej”)

Proponowana zmiana ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce nie identyfikuje problemu wolności wyrażania przekonań światopoglądowych, religijnych lub filozoficznych, ale go tworzy. Opiera się na nieodróżnianiu obowiązujących badaczki i badaczy metodologicznych wymogów nauki od obywatelskiej wolności wyrażania swoich poglądów. Stwarza okazję do nadużyć w postaci legitymizowania jako przedmiotu sporu naukowego poglądów pozanaukowych, nienaukowych lub antynaukowych. Tym samym wdrożenie tej nowelizacji przyczyni się do obniżenia jakości badań naukowych i kultury życia publicznegow Polsce.

Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie projektu z dn. 9 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce („pakiecie wolności akademickiej”)

Statement 2/2021: Position of the Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences on the project of December 9, 2020 to amend the Law on Higher Education and Science ("the academic freedom package")

The proposed amendment to the Law on Higher Education and Science does not identify the problem of freedom of expression of philosophical, religious or philosophical beliefs, but creates it. It is based on not distinguishing between the obligatory methodological requirements of science and the civic freedom of expressing one's views. It creates an opportunity for abuse in the form of legitimizing non-scientific, unscientific or anti-scientific views as the subject of a scientific dispute. Thus, the implementation of this amendment will contribute to lowering the quality of scientific research and the culture of public life in Poland.


Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie wypowiedzi Ministra Edukacji i Nauki

Komitet Etyki w Nauce PAN wyraża najwyższe zaniepokojenie wypowiedzią Ministra Edukacji i Nauki z dn. 29. Października 2020 r., w której zapowiedział wyciąganie konsekwencji finansowych wobec uczelni, które zwolniły swoich studentów z zajęć w dn. 28 października 2020 r. Takie wypowiedzi naruszają autonomię uczelni i podważają społeczne zaufanie do systemu podziału środków na naukę i szkolnictwo wyższe. Mogą mieć negatywny wpływ na swobodę rozwoju badań, a tym samym godzić w społeczną rolę uczelni wyższych i badaczy.

Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie wypowiedzi Ministra Edukacji i Nauki

Statement 1/2021: Position of the Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences on the statement of the Minister of Education and Science

The Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences expresses its deepest concern at the statement of the Minister of Education and Science of October 29, 2020, in which the Minister announced the financial consequences for universities that released their students from classes on October 28, 2020. Such statements violate the autonomy of universities and undermine public confidence in the system of allocating funds for science and higher education. They can have a negative impact on the freedom of research development, and thus harm the social role of universities and researchers.


Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie wypowiedzi kandydata na ministra odpowiedzialnego za edukację narodową, szkolnictwo wyższe i naukę

Komitet Etyki w Nauce PAN wyraża zaniepokojenie wypowiedziami kandydata na ministra odpowiedzialnego za edukację narodową, szkolnictwo wyższe i naukę, który wielokrotnie wypowiadał się w sposób kwestionujący prawa człowieka, umniejszający rolę społeczną kobiet oraz stygmatyzujący osoby nieheteronormatywne. Wyrażał się również lekceważąco o badaniach naukowych nad płcią.

Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN 4/2020 z dn. 16 października 2020 r. w sprawie wypowiedzi kandydata na ministra odpowiedzialnego za edukację narodową, szkolnictwo wyższe i naukę

Statement 4/2020: Position of the Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences on the statements of the candidate for the minister responsible for national education, higher education and science

The Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences expresses concern at the statements of the candidate for the minister responsible for national education, higher education and science, who has repeatedly spoken in a way that questioned human rights, diminished the social role of women and stigmatized non-heteronormative people. The candidate was also dismissive of gender studies research.


Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN pt. Udostępnianie informacji o projektach badań naukowych przez lokalne komisje etyczne ds. doświadczeń na zwierzętach (3/2020 z dn. 15 czerwca 2020 r.)

Komitet Etyki w Nauce PAN sformułował zalecenia w związku z licznymi wystąpieniami organizacji pozarządowych do lokalnych komisji etycznych ds. doświadczeń na zwierzętach (LKE) z wnioskami o udostępnienie im informacji o opiniowanych projektach badań naukowych, obawami członków tych komisji dotyczącymi ochrony własności intelektualnej badaczy oraz z uwagi na potrzebę wypracowania rozwiązań administracyjno-prawnych usprawniających funkcjonowanie komisji w tym zakresie. Komitet zwraca uwagę na potrzebę sprawnego funkcjonowania systemu komisji etycznych ds. doświadczeń na zwierzętach przy poszanowaniu zarówno praw intelektualnych i własności przemysłowej autorów projektów badawczych jak i prawa obywateli do dostępu do informacji publicznej. Komitet zaleca między innymi szczególną staranność badaczy i członków lokalnych komisji ds. doświadczeń na zwierzętach w przygotowywaniu nietechniczych streszczeń doświadczeń, kształcenie badaczy i członków komisji w zakresie etyki badań naukowych na zwierzętach, zarządzania konfliktami interesów i zasad anonimizacji oraz opracowanie wzorów pism niezbędnych do udzielania odpowiedzi na wnioski o udostępnienie  informacji o opiniowanych projektach badań naukowych.

Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN 3/2020 z dn. 15 czerwca 2020 r. pt. Udostępnianie informacji o projektach badań naukowych przez lokalne komisje etyczne ds. doświadczeń na zwierzętach

Statement 3/2020: Provision of information on research projects through local animal testing ethics committees

The Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences has formulated recommendations due to (1) numerous requests by non-governmental organizations to local ethical committees for animal experiments (LKE) to provide them with information on scientific research projects reviewed, (2) concerns of members of these committees regarding the protection of intellectual property of researchers, and (3) on the need to develop administrative and legal solutions to improve the functioning of the committees in this respect. The Committee draws attention to the need for the efficient functioning of the system of ethics committees for animal experimentation, respecting both the intellectual and industrial property rights of the authors of research projects and the right of citizens to access public information. Among other things, the Committee recommends that researchers and members of local ethical committees for animal experiments take special care in preparing non-technical summaries of experiments, educate researchers and committee members on the ethics of animal research, conflict of interest management and anonymization rules, and develop templates of letters necessary to respond to requests for information on the scientific research projects reviewed.


Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN pt. Apel do środowisk politycznych i naukowych w związku z pandemią COVID-19 (2/2020 z dn. 5 kwietnia 2020 r.)

W związku z trwająca debatą publiczną na temat terminu wyborów prezydenckich wyznaczonych na 10 maja 2020 r., Komitet Etyki w Nauce PAN apeluje do środowisk politycznych o odpowiedzialne podejmowanie decyzji na podstawie wiedzy naukowej, a nie wyłącznie lub przede wszystkim rachub politycznych. Dotyczy to zarówno wiedzy z zakresu epidemiologii, jak i nauk medycznych i prawnych. Wszystkie one wskazują, że wybory w maju 2020 r. są obarczone nieusuwalnym ryzykiem katastrofy. Rachuby polityczne winny ustąpić wobec rzetelnej wiedzy, a pragnienie sukcesu politycznego przed moralną odpowiedzialnością za losy milionów obywateli i obywatelek. Komitet apeluje też do członkiń i członków środowisk naukowych, aby aktywnie angażowali się w upowszechnianie wiedzy naukowej, dzięki której decyzje polityków będą miały szanse na wykorzystanie dorobku nauki, a obywatele na krytyczną ocenę ich decyzji i postępowania.

Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN 2/2020 z dn. 5 kwietnia 2020 r. pt. Apel do środowisk politycznych i naukowych w związku z pandemią COVID-19

Statement 2/2020: An appeal to the political and scientific communities concerning the COVID-19 pandemic

 With regards to the ongoing public debate on the date of the presidential election scheduled for May 10, 2020, the Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences calls on political circles to make responsible decisions based on scientific knowledge, and not solely or primarily on political calculations. This applies to knowledge in the field of epidemiology as well as medical, and legal sciences. They all indicate that the elections in May 2020 are burdened with the irremovable risk of a catastrophe. Political calculations should give way to reliable knowledge, and the desire for political success should give way to moral responsibility for the fate of millions of citizens. The Committee also calls on members of the scientific community to actively engage in the dissemination of scientific knowledge, thanks to which the decisions of politicians will have a chance to use the achievements of science, and citizens to critically evaluate their decisions and conduct.


Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN pt. Etyczne aspekty upowszechniania poglądów nienaukowych (1/2020 z dn. 24 lutego 2020 r.)

Rozpowszechnianie się pseudonaukowych poglądów i opinii stanowi jedno z poważniejszych zagrożeń dla współczesnych społeczeństw. Pseudonaukowe poglądy i opinie kwestionują autorytet nauki i mogą prowadzić do istotnych szkód dla jednostek i społeczeństw. Dostrzegając te zagrożenia, Komitet Etyki w Nauce PAN przygotował stanowisko skierowane do pracowników naukowych, dydaktyków uczelni wyższych oraz szkół podstawowych i średnich a także instytucji sprawujących pieczę nad edukacją oraz ogółu społeczeństwa. Stanowisko charakteryzuje pseudonaukę, identyfikuje jej główne przyczyny i przejawy oraz omawia jej kluczowe aspekty etyczne. Stanowisku towarzyszą dwa krótkie dokumenty z rekomendacjami skierowanymi do środowisk naukowych i do dziennikarek i dziennikarzy.

Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN 1/2020 z dn. 24 lutego 2020 r. Etyczne aspekty upowszechniania poglądów nienaukowych

Etyczne aspekty upowszechniania poglądów nienaukowych – informacja dla środowisk naukowych (załącznik nr 1)

Etyczne aspekty upowszechniania poglądów nienaukowych – informacja dla dziennikarek i dziennikarzy (załącznik nr 2)

Zdanie odrębne

Stanowisko zostało też opublikowane w: NAUKA nr 1, 2020, s. 7-27, doi:10.24425/nauka.2020.132619

Statement 1/2020: The ethical aspects of pseudoscience

The spread of pseudoscientific beliefs and opinions is one of the more serious problems of modern societies. Pseudoscientific beliefs and opinions question the authority of science and may lead to serious harms to individuals and whole societies. In recognition of these hazards, the Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences submits the following statement for the consideration of researchers, teachers in higher education and primary and secondary schools, as well as institutions which are responsible for education, and the society at large. The statement characterizes pseudoscience, its main causes and forms, as well as its key ethical aspects. It also contains recommendations for scientists and academic institutions on the appropriate responses to this troubling phenomenon.  


8 listopada 2019 r. odbyło się drugie posiedzenie Komitetu Etyki w Nauce afiliowanego przy Wydziale I Nauk Humanistycznych i Społecznych PAN.

Przewodniczący Komitetu Etyki w Nauce Prof. dr hab. Paweł Łuków wręczył nowej Członkini i nowym Członkom KEN nominacje na kadencję 2019–2022.

Podczas posiedzenia wystąpili dwaj zaproszeni goście – dr hab. Marcin Napiórkowski (Instytut Kultury Polskiej UW) i mgr Jakub Zawiła-Niedźwiecki (Instytut Filozofii UW). Prezentacje (i późniejsza dyskusja) dotyczyły szerzenia poglądów i opinii pseudonaukowych oraz pożądanych reakcji środowisk naukowych na takie zjawiska.

Uzgodniono, że przygotowane zostanie stanowisko KEN dotyczące szerzenia poglądów i opinii pseudonaukowych oraz niepożądanych i zalecanych reakcji środowisk naukowych na takie zjawiska. Prace nad stanowiskiem będą kontynuowane w pierwszej połowie 2020 r.


2 kwietnia 2019 r. odbyło się pierwsze posiedzenie Komitetu Etyki w Nauce afiliowanego przy Wydziale I Nauk Humanistycznych i Społecznych PAN w nowym składzie.

Dziekan Wydziału I Nauk Humanistycznych i Społecznych PAN Prof. dr hab. Andrzej Buko wręczył Prof. dr hab. Pawłowi Łukowowi powołanie na stanowisko Przewodniczącego a Członkiniom i Członkom KEN nominacje na kadencję
2019–2022.

Podczas posiedzenia wybrano Prezydium Komitetu w składzie:

prof. dr hab. Barbara Chyrowicz, Zastępczyni Przewodniczącego,

red. Karolina Głowacka, Sekretarz Naukowa,

dr hab. Magdalena Środa, prof. UW, Członkini Prezydium.

Omówiono możliwość rozszerzenia składu KEN w celu zwiększenia różnorodności reprezentowanych dyscyplin i ośrodków naukowych z całego kraju. Omówiono priorytety KEN na kadencję 2019–2022, jako instytucji mającej za zadanie tworzenie kultury pracy naukowej. Wśród najważniejszych problemów Przewodniczący wskazał kwestie:

– awansów zawodowych, w tym relacji między doświadczonymi badaczami a ich młodszymi kolegami i koleżankami,

– konfliktu interesów w nauce,

– polityki zatrudnienia w ośrodkach uniwersyteckich i akademickich,

– etyki recenzentów,

– zasady współżycia społecznego i współpracy między naukowcami.

Działania KEN będą miały na celu wypracowanie i publiczne udostępnienie stanowisk w najistotniejszych sprawach z zakresu etyki pracy naukowej i środowiska naukowego.

 


Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie autonomii szkół wyższych 

 

Statement 1/2017: On the autonomy of universities

 


Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie posługiwania się przez pracowników nauki stopniami i tytułami naukowymi w wystąpieniach publicznych

 

Statement 2/2017: On the use of academic degrees and titles in public appearances by scientists

 


Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie bieżących debat politycznych

 

Statement 1/2015: Position of the Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences on current political debates

 


Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie publicznych wypowiedzi przedstawicieli nauki.

 

Statement 3/2013: Position of the Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences on public statements of scholars.

 


Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie oświadczenia wydanego przez Akademicki Klub Obywatelski im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Poznaniu.

 

Statement 2/2013: Position of the Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences on judging opinions formulated by scientists by persons holding managerial positions in the academic sector.

 


Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce PAN w sprawie oceniania opinii naukowców przez osoby pełniące funkcje kierownicze wobec sektora akademickiego.

 

Statement 1/2013: Position of the Committee of Ethics in Science of the Polish Academy of Sciences on the statement issued by President Lech Kaczyński’s Academic Civic Club in Poznań.